HT Thích Thắng Hoan: Diễn văn khai mạc lễ tưởng niệm Đại lão Hòa thượng Thích Huyền Quang

DIỄN VĂN KHAI MẠC
LỄ TƯỞNG NIỆM ĐẠI LÃO HÒA THƯỢNG thượng HUYỀN hạ QUANG
ĐỆ TỨ TĂNG THỐNG GHPGVNTN

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật

Ngưỡng bạch Giác linh Đại lão Hòa thượng Tăng Thống GHPGVNTN,
Kính bạch chư tôn Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức Tăng Ni
Kính thưa quý thiện nam tín nữ tham dự Lễ Tưởng Niệm hôm nay,

Cách đây 2552 năm, bốn chúng đệ tử của Phật dù đa phần đã chứng ngộ các Thánh quả, liễu ngộ lẽ vô thường, thông đạt lý vô sanh, mà vẫn cực kỳ xúc động khi chứng kiến hoặc nghe tin Đức Thế Tôn thị hiện niết-bàn. Một số vị đã rơi lệ, khóc than. Một số vị đã gắng sức kềm hãm cảm xúc của mình. Nhưng hầu hết đều cảm nhận một sự hụt hẫng to lớn như thể vầng thái dương vụt tắt và đất trời sụp đổ.

Hôm nay, đối với sự viên tịch của Đại lão Hòa Thượng Thích Huyền Quang, Tăng Thống GHPGVNTN, bản thân chúng tôi, và có lẽ tất cả chư vị hiện diện hôm nay cũng vậy: cảm nhận một sự mất mát, kính tiếc, đau buồn tưởng chừng không lời lẽ nào có thể diễn tả được.

Đau buồn kính tiếc, không phải chỉ vì ngôi vị Tăng Thống mà chúng ta suy tôn ngài từ năm 2003, không phải chỉ ở nơi quá trình 70 năm miệt mài hoằng pháp của một sứ giả Như Lai trong một đất nước với những giai đoạn đầy biến động, cũng không phải chỉ ở nơi những thành tích đấu tranh kiên trì bất khuất của ngài cho nguyện vọng của dân tộc mà người thế gian vinh danh ca tụng, cũng không phải chỉ ở nơi trí tuệ sắc bén, kiến quan xa rộng và phong độ trác tuyệt của ngài trên các văn kiện hành chánh và sử liệu được ghi nhận qua các chức vụ Tổng Thư Ký Viện Hóa Đạo, Phó Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Xử lý Hội Đồng Lưỡng Viện kiêm Quyền Viện trưởng Viện Hóa Đạo, v.v… Mà phải nói là bao gồm tất cả những yếu tính nêu trên, nhưng đặc biệt, nổi bật hơn hết, là đạo hạnh khiêm cung, từ ái, nhẫn nhục của một bậc cao tăng suốt đời nguyện trải thân mình cho sự trường tồn của Phật Pháp.

Ngài là biểu tượng cho các phẩm hạnh cao quý của Tăng-già Việt Nam. Với trí tuệ, bên trong ngài lặng lẽ thâm nhập kinh tạng, bên ngoài ngài luôn nhìn xa thấy rộng, đóng vai trò của người khởi xướng, mở đường, khai thông những bế tắc của Giáo hội nói riêng, của Phật giáo nói chung. Với từ bi, ngài luôn biểu lộ đạo tình sâu sắc của mình với pháp lữ và hàng hậu học, luôn trải lòng thương vô hạn của mình đối với tha nhân và chúng sanh, chưa bao giờ ngài nặng lời hoặc tỏ ý xem thường bất cứ ai, dù là những kẻ đã vì khác quan điểm hay chính kiến mà giam hãm, tù đày, cô lập hoặc bức hại ngài. Với uy dũng, trong thể cách của ngài, tiến đến là tâm vô úy, im lặng là hạnh nhẫn nhục; vô úy đối với bất cứ con người, thế lực, tình huống hay nghịch cảnh nào; nhẫn nhục đối với những tấn công, đe dọa bằng vũ lực, và nhẫn nhục đối với dư luận, thị phi, xuyên tạc và thậm chí là những ý đồ lợi dụng danh nghĩa của ngài để mưu cầu riêng tư. Tất cả ngài đều an nhẫn gánh chịu hết, mà lòng từ vẫn trải rộng vô biên.

Đây là cốt cách của Thánh giả, của một bậc long tượng chốn thiền môn. Cốt cách ấy, tăng sĩ chúng ta đều xem là tấm gương sáng được lưu truyền qua nhiều thế hệ tăng-già kể từ thời Đức Phật, tuy vậy, không phải ai cũng làm được. Còn ngài thì đã đến và đi như thế, bước vào đời ác năm trược mà không nhiễm mảy may bụi trần, bước ra ba cõi mộng mị mà lòng vẫn thanh thản nhẹ tênh. Đến và đi như thế chính là biểu hiện của bất sinh bất diệt.

Kính thưa quý liệt vị,

Công hạnh và con đường cao rộng mà Đại lão Hòa thượng đã đi qua, là những gì chúng ta đang tiếp tục gìn giữ, phát huy và tiến tới. Ý nghĩa Lễ Tưởng niệm một bậc lão tăng chân tu đạo hạnh là như thế: nguyện theo dấu chân cao cả của người trên bước đường chứng nghiệm và hoằng truyền Chánh Pháp. Những đau buồn kính tiếc bày tỏ nơi đây không phải để bi lụy tiêu cực, mà chính là động lực thúc đẩy ý nguyện thừa tiếp, noi gương.

Trong ý nghĩa đó, xin thành kính đảnh lễ giác linh Đại lão Hòa Thượng Tăng Thống, thành kính chia buồn cùng môn đồ pháp quyến của ngài, kính tri ân chư tôn đức Tăng Ni và tất cả quý vị thiện nam tín nữ đến tham dự Lễ Tưởng Niệm hôm nay để cùng chúng tôi chia sẻ sự mất mát chung to lớn này.

Nhất tâm đảnh lễ tân viên tịch, Nguyên Thiều đường thượng, húy thượng HUYỀN hạ QUANG, Đại lão Hòa Thượng Giác Linh thùy từ chứng giám.

Tỳ Kheo Thích Thắng Hoan