Tâm Quảng Nhuận: Bảo tồn tiếng Việt – Sứ mệnh bất khả thoái thác của Gia Đình Phật Tử
Gia Đình Phật Tử Việt Nam ra đời với sứ mệnh cao quý không chỉ là nơi giáo dục Phật pháp, mà còn là một thành trì vững chắc bảo vệ các giá trị văn hóa, truyền thống và tinh thần dân tộc qua bao thế hệ. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, đặc biệt tại Hoa Kỳ và các nước phương Tây, khi văn hóa và ngôn ngữ dễ dàng bị hòa tan bởi ảnh hưởng mạnh mẽ của ngôn ngữ và lối sống phương Tây, sứ mệnh này càng trở nên quan thiết và thiêng liêng hơn bao giờ hết. Giữ gìn và phát huy ngôn ngữ mẹ – tiếng Việt – là một nhiệm vụ, và là một sứ mệnh không thể thoái thác, bởi ngôn ngữ không chỉ đơn thuần là phương tiện giao tiếp mà còn là linh hồn, là nhịp sống của cả một dân tộc. Nếu đánh mất ngôn ngữ mẹ, chúng ta đã đánh mất một phần bản sắc văn hóa, đánh mất chính cội nguồn và tinh thần của dân tộc mình.
Ngôn ngữ là hạt giống gắn kết các thế hệ, là cây cầu đưa những giá trị tinh thần, đạo đức và văn hóa vượt qua dòng chảy của thời gian. Trong mỗi từ ngữ, mỗi câu nói tiếng Việt là cả một di sản quý giá của lịch sử, là tình yêu quê hương, lòng hiếu thảo và sự kính ngưỡng dành cho những giá trị truyền thống. Đối với GĐPT, nơi những thế hệ trẻ được giáo dục trong tình thương và ánh sáng của giáo lý Phật Đà, tiếng Việt vừa là một ngôn ngữ vừa là nhịp cầu đưa các em trở về với nguồn cội tâm linh và văn hóa Việt. Tuy nhiên, hiện tình ngày nay cho thấy ngôn ngữ mẹ đẻ đang đối mặt với nguy cơ bị phai nhạt trong cộng đồng người Việt hải ngoại. Những em nhỏ sinh ra và lớn lên trên đất khách thường dễ dàng tiếp thu tiếng Anh – ngôn ngữ chính của môi trường sống – và dần xa cách với tiếng Việt. Điều này đặt ra thách thức lớn không riêng đối với phụ huynh mà còn đối với tổ chức GĐPT. Nếu GĐPT không nỗ lực gìn giữ ngôn ngữ mẹ trong các hoạt động giáo dục và huấn luyện, chính tổ chức chúng ta sẽ đánh mất vai trò cốt lõi của mình – vai trò là người giữ gìn và truyền tải bản sắc văn hóa, tôn giáo và dân tộc.
Chúng ta không thể phủ nhận rằng tiếng Anh đóng vai trò quan trọng trong việc giúp thế hệ trẻ hòa nhập và phát triển trong xã hội phương Tây. Nó là phương tiện giúp các em giao tiếp, học hỏi và mở rộng kiến thức trong môi trường quốc tế. Tuy nhiên, việc sử dụng tiếng Anh như một phương tiện hỗ trợ không đồng nghĩa với việc chấp nhận để tiếng Việt bị mờ nhạt hoặc thay thế hoàn toàn. Ngôn ngữ mẹ đẻ phải luôn giữ vị trí trung tâm trong mọi sinh hoạt và giáo dục của GĐPT. Đây không phải là một sự lựa chọn mà là một trách nhiệm, một sứ mệnh không thể chối từ. Nếu GĐPT để ngôn ngữ mẹ bị mai một, tổ chức này không chỉ mất đi bản sắc riêng mà còn mất đi chính linh hồn của mình – mất đi mạch nguồn kết nối với truyền thống và lịch sử của dân tộc Việt Nam.
Hàng ngũ Huynh trưởng chính là trái tim và trí tuệ của GĐPT, là những người mang trên vai trách nhiệm nặng nề nhưng đầy vinh dự trong việc dẫn dắt các thế hệ trẻ. Vai trò của chúng ta không chỉ là người truyền đạt Phật pháp mà còn là người giữ gìn, bảo tồn và lan tỏa giá trị ngôn ngữ, văn hóa dân tộc. Do đó, việc đào tạo và huấn luyện thế hệ Huynh trưởng tương lai cần đặt trọng tâm vào việc sử dụng và giảng dạy tiếng Việt như một phần không thể thiếu trong mọi chương trình huấn luyện. Các Huynh trưởng phải nhận thức sâu sắc rằng, dù tiếng Anh có thể giúp các em tiếp cận với kiến thức và thế giới bên ngoài, nhưng chính tiếng Việt mới là sợi dây gắn kết các em với cội nguồn, là chìa khóa mở ra thế giới của tổ tiên và truyền thống dân tộc.
Việc này đòi hỏi sự đồng lòng và nỗ lực không ngừng của cả tổ chức. GĐPT cần xây dựng một đề cương đào tạo đồng nhất và lâu dài, trong đó ngôn ngữ mẹ đẻ là trọng tâm. Các khóa huấn luyện không chỉ tập trung vào việc truyền đạt kiến thức Phật pháp mà còn cần lồng ghép các bài học về ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam một cách sáng tạo và hiệu quả. Huynh trưởng cần được đào tạo bài bản để không chỉ sử dụng thành thạo tiếng Việt mà còn biết cách truyền đạt ngôn ngữ và văn hóa này đến thế hệ trẻ một cách sinh động và hấp dẫn. Chúng ta cần được trang bị kỹ năng sư phạm song ngữ, biết cách kết hợp tiếng Anh như một công cụ hỗ trợ nhưng vẫn giữ tiếng Việt làm nền tảng chính trong mọi hoạt động sinh hoạt.
GĐPT cũng cần tạo ra một môi trường sinh hoạt thực tế để các em trẻ được sử dụng tiếng Việt một cách tự nhiên và gần gũi. Các hoạt động như văn nghệ, trại hè, các buổi lễ hội văn hóa truyền thống Việt Nam cần được tổ chức thường xuyên để các em có cơ hội trải nghiệm và thực hành ngôn ngữ mẹ đẻ. Đồng thời, GĐPT cần liên kết chặt chẽ với gia đình và cộng đồng để nhận được sự hỗ trợ và đồng hành trong việc giáo dục các em. Phụ huynh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ngôn ngữ mẹ đẻ trong đời sống hàng ngày của con em mình, và GĐPT cần xây dựng mối quan hệ cộng tác chặt chẽ để cùng nhau thực hiện mục tiêu này.
Chúng ta không thể biện minh cho bất kỳ lý do gì để các khóa huấn luyện Huynh trưởng chỉ sử dụng tiếng Anh mà bỏ qua tiếng Việt. Đây không chỉ là một quyết định sai lầm mà còn là sự thoái lui khỏi sứ mệnh cốt lõi của tổ chức. GĐPT phải hiểu rằng, nếu để tiếng Việt bị mai một trong chính các hoạt động của mình, tổ chức sẽ tự làm chính mình suy yếu, mất đi bản sắc và giá trị mà mình đại diện. Ngôn ngữ mẹ đẻ chính là nền tảng của sự tồn tại và phát triển của GĐPT. Nó là nhịp cầu gắn kết các thế hệ, là sợi dây vô hình nhưng mạnh mẽ kết nối mọi thành viên trong tổ chức với cội nguồn và di sản văn hóa dân tộc.
GĐPT phải là nơi giáo dục Phật pháp và là nơi bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa, đạo đức và tâm linh của người Việt. Trong một thế giới mà bản sắc dân tộc dễ dàng bị hòa tan, sứ mệnh này càng trở nên thiêng liêng và cần thiết hơn bao giờ hết. Đây là trách nhiệm không thể trốn tránh, là sứ mệnh không thể chùng bước. Đội ngũ Huynh trưởng, với vai trò là người dẫn dắt và truyền đạt, cần nhận thức rõ tầm quan trọng của ngôn ngữ mẹ và cam kết giữ gìn nó bằng mọi giá. Chỉ khi GĐPT hợp lòng và kiên định với sứ mệnh này, ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam mới có thể tiếp tục sống động và bảo tồn qua các thế hệ.
Ngôn ngữ mẹ là tiếng nói, là tâm hồn, là bản sắc của con người Việt Nam. Nếu để nó mai một, chúng ta không chỉ đánh mất một phần bản thân mà còn làm tổn thương chính di sản văn hóa mà thế hệ cha anh đã dày công xây dựng. GĐPT phải là nơi mà ngôn ngữ mẹ được bảo vệ, phát triển, và lan tỏa. Đây là sứ mệnh không thể thoái thoát – sứ mệnh mà chúng ta phải mang trong tim và thực hiện bằng tất cả tâm huyết và trách nhiệm của mình.